เสน่ห์กระดาษสาสันกำแพง Green & Matching ที่ต้องไปต่อ

พูดคุยกับ อารีย์รัก นามวงค์
ผู้ประกอบการกระดาษสา ชุมชนบ้านต้นเปา อ.สันกำแพง จ.เชียงใหม่

“กระดาษสา” มรดกคนต้นเปาจากอดีตถึงปัจจุบัน
“กระดาษสาเป็นภูมิปัญญาของบรรพบุรุษเราที่ย้ายมาจากเมืองสิบสองปันนา มาตั้งรกรากที่บ้านต้นเปา อ.สันกำแพง เมื่อร้อยกว่าปีที่แล้ว จากเมื่อก่อนงานผลิตกระดาษสาถือว่าเป็นอาชีพเสริมหลังจากการทำนาทำสวน หลังๆ มาก็เป็นอาชีพ และเป็นรายได้หลัก ย้อนกลับไปในยุคแรก ๆ ตัวกระดาษสาจะออกบาง ๆ เอาไว้ทําพวกไส้เทียน ใช้ในงานศาสนา หรือห่อของอย่างพวกเครื่องเขิน เครื่องเงิน

ในยุคถัดมาเริ่มมีการนำกระดาษสามาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ อย่างสมุดโน้ต กล่องกระดาษ พัดกระดาษ ร่ม ถุงกระดาษ หรือเป็นการ์ดอวยพร จำได้ว่าช่วงเศรษฐกิจบูมมาก ๆ อ.สันกำแพงยังติดตลาดท่องเที่ยว กระดาษสาก็จะขายดีมาก ๆ แต่พอสภาวะเศรษฐกิจแย่ลง เราก็พลอยขายไม่ดีตามไปด้วย เพิ่งจะมีช่วงหลัง ๆ เริ่มกระเตื้องขึ้นมาบ้าง เพราะปัจจุบันลูกค้าชอบในเรื่องงานคราฟท์ งานฝีมือ ซึ่งก็เริ่มมีเยอะขึ้น ทำให้ธุรกิจกระดาษสาของเราพอไปได้”

ความร่วมมือกับการสร้าง “เศรษฐกิจสีเขียว เจียงใหม่สไตล์”
“ถือว่าเป็นโอกาสที่เราได้ Matching กับโรงแรม เป็นการเปิดโอกาสให้กับชุมชนของเรา และทำให้คนรู้จักกระดาษสามากยิ่งขึ้น เพราะชุมชนของเราเป็นชุมชนเล็ก ๆ การได้ออกสู่ตลาดใหม่ ๆ ได้ไปร่วมงานโชว์สินค้ากับทางโรงแรม ถือว่าเป็นแรงกระตุ้น และเป็นกำลังใจที่ดีสำหรับชุมชน และคนทำงานอย่างมาก

จริง ๆ ที่ผ่านเราก็ได้โอกาสทำงานกับโรงแรม หรือร้านที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว แต่จะเป็นในรูปแบบการซื้อขาย มากกว่าการร่วมงาน คือ “เราขายให้โรงแรม ก็เหมือนขายให้ลูกค้า ก็ไม่รู้ว่าเค้าเอากระดาษสาไปทำอะไร

แต่เมื่อทำงานร่วมกัน ได้หารือกัน และทำกิจกรรมร่วมกัน ก็ถือว่าได้สร้างโอกาสให้สินค้าของเราอย่างมาก”

ตอนเริ่มงานนี้ เริ่มแรกเราได้คุยกับ อ.นิกร อาจารย์ก็ถามว่ากระดาษสาสามารถเอาไปทำอะไรได้อีกบ้าง นอกจากของฝากของที่ระลึก

เราก็มองว่าจริง ๆ แล้วเราเป็นแหล่งผลิตกระดาษสาเป็น “ต้นน้ำ” และ “ปลายน้ำ” ก็คือ การท่องเที่ยว นักท่องเที่ยว และโรงแรม นี่จึงเป็นเรื่องที่ดีมาก เหมือนเป็นอีกหนึ่งแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ว่า ถ้าชิ้นงานที่เราทํา หรือกิจกรรม Package ท่องเที่ยว หรือ Workshop ของเราเชื่อมตรงไปกับโรงแรม และใกล้กับนักท่องเที่ยว ก็มีความเป็นไปได้ที่จะการสร้างงานสร้างรายได้ให้กับชุมชนมากยิ่งขึ้น

ส่วนตัวเรามองว่ากระดาษสา Green อยู่แล้วด้วยตัวมันเอง เพราะมาจากต้นสาซึ่งสามารถย่อยสลายได้ เยื้อกระดาษไม่มีผลต่อสิ่งแวดล้อมไม่เหมือนพลาสติก และการทำงานร่วมกับโรงแรม ใกล้ชิดกับตลาดท่องเที่ยว ก็เหมือนกับเราพาของดี ของภูมิปัญญา ที่ปลอดภัยไม่สร้างผลกระทบกับสิ่งแวดล้อมไปสู่ตลาดการท่องเที่ยวจังหวัดเชียงใหม่ไปด้วย

ซึ่งส่วนตัวเราก็คาดหวังว่ากิจกรรมที่ทำร่วมกับโรงแรมในคราวนี้ จะช่วยสร้างโอกาส และความยั่งยืนของการสร้างเศรษฐกิจท่องเที่ยวให้กับทั้งชุมชนที่ผลิตของบ้านเรา และโรงแรม ไปพร้อมๆ กัน”